Lýðveldið Norðurmakedónia
| |||
Tjóðarslagorð: Слобода или смрт | |||
Tjóðsangur: Denes Nad Makedonija | |||
Alment mál | Makedonskt og Albanskt | ||
Høvuðsstaður | Skopje | ||
Forseti | Gordana Siljanovska-Davkova (Гордана Силјановска-Давкова) | ||
Forsætisráðharri | Talat Xhaferi (Талат Џафери) | ||
Fullveldi | 1991 | ||
Vídd - tilsamans - vøtn (%) |
25 713 km² 1,9 % | ||
Íbúgvar - tilsamans 2012 - tættleiki |
2 062 294 80,2/km² | ||
Gjaldoyra | Makedonskt denar (MKD) | ||
Tíðarøki | UTC +1 | ||
Økisnavn á alnetinum | .mk | ||
Telefonkota | +389
| ||
Lýðveldið Norðurmakedónia (makedónskt: Република Северна Македонија (Republika Severna Makedonija) enskt: Republic of North Macedonia), er land í Eysturevropa.
Søga
[rætta | rætta wikitekst]Makedónia lýsti seg frælst ríki í 1991, hóast Serbia noktaði at viðurkenna granna sín sum sjálvstøðugt land. Sama gjørdi Grikkaland, ið sigur seg hava hevdsrætt at nýta navnið Makedónia um Norðurgrikkaland - hetta hevði við sær, at tá landið fekk ST limaskap var tað undir enska heitinum "The former Yugoslav Republic of Macedonia". Avleiðingarnar av ósemjuni eru, at bæði Serbia og Grikkaland hava stongt markið til Makedónia.
Búskapur
[rætta | rætta wikitekst]Lýggja miðjarðarhavsveðurlagið ger, at fruktgrøðin er tíðliga staðin, og bummull, tubbak og rís vaksa eisini væl. Mongu vatnorkuverkini veita klædna-, evnfrøði- og stálídnaðinum ravmagnsorku.
Landafrøði
[rætta | rætta wikitekst]Í hálendinum í útsynningspartinum í Makedónia eru av vakrastu vøtnum í Evropa. Fyri kríggið, tá ið ferðavinnan blómaði í gamla Jugoslavia, komu mong ferðafólk til Ohridvatn og Prespavatn, ið er heldur minni, at njóta yndisligu náttúruna og síggja gomlu smábýirnar fram við vøtnunum. Nógvur fiskur er í báðum vøtnunum, vanligastu sløgini eru karpa, eyðrriði og álur. Á Prespavatni er stórt fuglameingi, m.a. pelikanur og skarvur.
Jarðfrøði
[rætta | rætta wikitekst]Høvuðsstaðurin Skopje er bygdur beint har, ið fleiri jarðfrøðiligar umskaringar ganga saman, og tí er vandin fyri jarðskjálvta stórur. Fýra ferðir er býurin illa farin av jarðskjálvta. Seinast var í 1963, tá varð býurin mest sum oyðilagdur i í einum skjálvta, ið varð máldur til 6,8 á Richter-talvuni. Gamli turkiski býarparturin - elstu húsini eru frá 1392 - fekk tíbetur ongan skaða.
Býir
[rætta | rætta wikitekst]- Skopje (507 000)
- Kumanovo (105 000)
- Bitola (95 000)
- Tetovo (87 000)
- Gostivar (81 000)
- Prilep (77 000)
- Ohrid (56 000)
- Veles (55 000)