Arabiskt mál
| Arbiskt الْعَرَبيّة, al-ʿarabiyyah عَرَبيْ ʿarabī | ||
|---|---|---|
| Tosað í: | Sum høvuðsmál í Algeria, Barain, Egyptalandi, Irak, Jemen, Jordan, Katar, Kuvait, Libanon, Libya, Marokko, Móritania, Oman, Palestina, Sameindu Emirríkjunum, Saudi Arabia, Somalia, Sudan, Sýria og Tunesia
| |
| Tosandi íalt: | uml. 225 mió | |
| Málætt: | Afro-Asiatiskt semitiskt | |
| Málkotur | ||
| ISO 639-1: | ar | |
| ISO 639-2: | ara | |
| ISO 639-3: | ara
. | |
Arabiskt mál (arabiskt; الْعَرَبيّة, al-ʿarabiyyah ella bara عَرَبيْ ʿarabī), er í afroasiatiska málættin, semitiska greinin. Um 206.000.000 fólk tosa okkurt frábrigdi av arabiskum. Hóast standardarabiskt, sum er eitt tillagað frábrigdi av klassiskum arábiskum, er alment mál í arabiskum londum, eru tað vanliga bert fólk við góðari útbúgving, sum duga tað hampiliga væl. Koranin er skrivað á klassiskum arabiskum, sum er átrúnaðarligt mál hjá muslimum. Tað arabiska stavraðið hevur 28 bókstavir og skriftmálið verður skrivað frá høgru til vinstru. Arabiskar dialektir verða talaðar í Norðurafrika (frá Maghreb í Marokko til Egyptaland) og í Miðeystri (frá Palestina/Ísrael til Irak, og úr Sýria til Jemen). Maltesiskt er eisini ein arabisk dialekt. Hóast felagsheitið "arabiskt" (av átrúnaðarligum og politiskum orsøkum) verður brúkt, so er talan "de facto" um fleiri ymiskt "arabisk" mál, har fólk ikki skilja hvønn annan.
Stavraðið
[rætta | rætta wikitekst]| Einsæris | Fremst í orði | Í miðum orði | Aftast í orði | Navn | Umstavað (Latín) | IPA |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ﺀ | أ ؤ إ ئ ٵ ٶ ٸ , o.s.fr. | hamza | ʼ /ʾ / ’ | [ʔ] | ||
| ﺍ | — | ﺎ | ʼalif | ā / ʼ / ʾ / ’ | ymisk, eisini [aː] | |
| ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | bāʼ | b | [b] |
| ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | tāʼ | t | [t] |
| ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | ṯāʼ | ṯ / th | [θ] |
| ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | ǧīm, onnur tónaløg: (gjīm, gīm) |
ǧ / j / g | [ʤ] / [ɡ] |
| ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ḥāʼ | ḥ / ħ | [ħ] |
| ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | ḫāʼ | ḫ / kh / x | [x] |
| ﺩ | — | ﺪ | dāl | d | [d] | |
| ﺫ | — | ﺬ | ḏāl | ḏ / dh / ð | [ð] | |
| ﺭ | — | ﺮ | rāʼ | r | [r] | |
| ﺯ | — | ﺰ | zāī | z | [z] | |
| ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sīn | s | [s] |
| ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | šīn | š / sh | [ʃ] |
| ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | ṣād | ṣ | [sˁ] |
| ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ḍād | ḍ | [dˁ] |
| ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | ṭāʼ | ṭ | [tˁ] |
| ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ẓāʼ | ẓ / ḍh | [ðˁ] / [zˁ] |
| ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ʻayn | ʻ / ʿ / ‘ / c /9 | [ʕ] / [ʔˁ] |
| ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ġayn | ġ / gh | [ɣ] / [ʁ] |
| ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fāʼ | f | [f] |
| ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qāf | q | [q] |
| ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kāf | k | [k] |
| ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lām | l | [l], [lˁ] (bert í Allah) |
| ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mīm | m | [m] |
| ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nūn | n | [n] |
| ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | hāʼ | h | [h] |
| ﻭ | — | ﻮ | wāw | w, ū | [w] , [uː] | |
| ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | yāʼ | Sy, ī | [j] , [iː] |
