Hjarta
Hjarta (latín: cor, genitiv cordis) er gagn, ið pumpar blóð runt í kroppinum á menniskjum og djórum. Hjarta er ein vøddi, men hevur eisini streymleiðandi vevnað og hjartaklaffar. Uppbygnaðurin á hjartanum sæst á myndini til høgru.
Hjarta á menniskjanum, súgdjóri og fugli er býtt sundur í fýra kømur, sum eru skild sundur við fýra klaffum, hjá skriðdjóri og paddu eru trý kømur og hjá fiski eru tvey kømur. Hjarta á einum menniskja er nøkulunda líka stórt sum ein knýttur nevi og er mitt í bróstkassanum (thorax) eitt sindur til vinstru fyri miðlinjuna á kroppinum. Í hvílu slær hjarta umleið 60-100 sløg um minutti. Iltað blóð verður pumpað út í ringrásina gjøgnum høvuðspulsæðrina (aorta) og ófiltrað blóð gjøgnum lungnaarteriuna út í lungnaringrásina.
Bygnaður
[rætta | rætta wikitekst]Menniskjahjartað vigar umleið 300 gramm og er umleið 12x9x6 cm til støddar. Hjarta er í bringukassanum beint uppi yvir diagphragma