Jeffrei Henriksen

Jeffrei Henriksen (føddur 1. mai 1930 í Sørvági, deyður 27. november 2018 í Runavík) var føroyskur rithøvundur og lærari. Aftan á at hava gingið í barnaskúla í heimbygdini var hann ein vetur á Føroya Fólkaháskúla, áðrenn hann í 1946 fór á Føroya Læraraskúla, har hann tók prógv í 1950. Hann var lærari í Bø og Gásadali 1950-1955, á Eiði 1955-1960, í Tórshavnar Kommunuskúla 1960-1968, skúlastjóri á Venjingarskúlanum 1968-1981 og frá 1981 fastur lærari á Føroya Læraraskúla.

Í 1958 byrjaði Jeffrei brævskúla í føroyskum, hann hevur verið við til at leggja til rættis føroysku lesibókarøðina og hevur sjálvur skrivað og greitt til prentingar: "Lesibók við avmarkaðum orðatilfari", 1959, "Fyrisagnir til 3. skúlaár", 1960, "Grundbók brævskúlans í føroyskum", 1961, "Mállæra til fólkaskúlan", 1963, "Lítil rættskrivingarorðalisti" 1964, "Føroysk rættskriving til 4. skúlaár" 1967, "Ljóðlæra", 1975, "Uppgávur í føroyskum til framhaldsskúlan I-II" 1980.

Útgávur

Útgivið í Míni jólabók

• 1950 Gloprið í Míni jólabók
• 1955 Dreingirnir, sum dugdu gand í Míni jólabók
• 1956 Álvakongur í Míni jólabók
• 1957 Í Miðgarði í Míni jólabók

Bøkur og prentað rit

• Orðatilfarið í barnastílum (Serprent úr Skúlablaðnum 1959).
• Lesibók við avmarkaðum orðatilfari (1959).
• Kanning av rættskrivingarroynd (Serprent úr Skúlablaðnum 1960).
• Fyrisagnir til 3. skúlaár (1960).
• Grundbók brævskúlans í føroyskum (1961 – 4. útg. 1980).
• Vavtrúðnismál (týðing úr Eldru Eddu. Serprent úr Varðanum 1962).
• Mállæra til fólkaskúlan (1963; 2. útg. 1985).
• Lítil rættskrivingarorðalisti (1964; 2. útg. 1992).
• Lokki í norrønu gudalæruni (Serprent úr Varðanum 1966).
• Føroysk rættskriving til 4. skúlaár (1967 – uppafturprentað í broyttum líki 1992-2001 sum „Rættskriving I-II-III“).
• Intelligensbúning og intelligensmát (Serprent úr Skúlablaðnum 1968).
• Føroysk mállæruheiti (Serprent úr Skúlablaðnum 1970).
• Móðurkærleiki – móðursaknur (Serprent úr Skúlablaðnum 1972).
• Skúlahagtøl (1974).
• Ljóðlæra (1975).
• Skúlamál (Greinar úr Skúlablaðnum 1976).
• Uppgávur í føroyskum I-II (1980).
• Odysseus (1982).
• Kursus i færøsk I-II (1983).
• Kursus i færøsk, ljóðband (1984).
• Esperantobókin (1987).
• Jomsvíkingar (1988).
• La Filo (týðing av „Sonurin“ eftir Marionnu Dahl. 1990).
• Kvæða- og vísuskrá (1992. – Dagførd á heimasíðu hjá Føroya Landsbókasavni).
• Rættskriving. Fyrri partur (1992).
• Rættskriving. 2. partur (1995).
• Esperantobókin II, orðalisti (2000).
• Orðalagslæra (2000).
• Rættskriving. 3. partur (2001).
• 15 týðingar / 15 tradukoj (2001- yrking).
• Mál- og bókmentaheiti (2003).
• Bendingarlæra (2004).
• Uppaling og skúlaskapur (Sprotin, 2007)
• Málsligar rannsóknir, greinir og hugleiðingar (Sprotin 2010)
• Orðalagslæra (Sprotin 2000, onnur økta útgáva 2011)

Yrkingar og týðingar

• Eiriks-Paulina kvað (Fjúrtandi 1953. Songbók Føroya Fólks, 9. útg. nr.92).
• Heystkvøld (Varðin 1955, Songbók Føroya Fólks, 8. útg. nr. 359).
• Álvakongurin (Mín Jólabók 1956).
• Sorgblíðu órógv (týðing eftir Bertil Malmberg. Varðin 1957).
• Hjálpirótin (Varðin 1961, Lesibók til 7. skúlaár).
• Vavtrúðnismál (týðing úr Eldru Eddu. Serprent úr Varðanum 1962).
• Guðrunarkviða (týðing úr Eldru Eddu. Varðin 1961, Lesibók til 3. real).
• Sisyphos (týðing eftir J.S. Welhaven. Varðin 1964).
• Bjarnabani (Barnablaðið 1963, Lesibók til 3. skúlaár II, Grør so fagurt).
• 15 týðingar / 15 tradukoj (2001 – bóklingur).

Fjølrit

• Greind rættskrivingarroynd (1958).
• Fornnorrønt í samanburði við føroyskt (brævskúlaskeið, 1963).
• Intelligensmodning og legemsvækst (1967).
• Ættatal (1979).
• Úr Gásadals søgu (1979).
• Staðhjáliðir, støða teirra í setninginum (1981).
• Tvey kvæði eftir J. H. Djurhuus, yngra sjóvarbóndan, í frumriti (1982).
• Skjaldur, kvæði og dansispøl (Bólkarbeiði, 1984).
• Fallsamsvar í føroyskum (1989).
• Føroysk heiti í skinnviðgerð (týðing 1994).

Søgur

• Heilatváttur (Lesibók til 3. real).
• Dreingirnir sum dugdu gand (Lesibók til 5. skúlaár).

Annars mest útgivið í Míni Jólabók.

Greinar og ritgerðir

• Identitetseffekt – en mangel ved målsætningen? (Dansk Pædagogisk Tidsskrift 1971).
• Esperanto (Varðin 1978).
• Tættir, ið hava framt ella darvað føroysku málmenningina (Skúlablaðið 1987).
• Faktorer, der fremmer eller truer det færøske sprog (Bilingualism and the Individual. Serprent 1988).
• Dansk i Færøerne (Nordisk Språksekretariats Rapporter 8. 1988).
• Málsliga samsvarið í FFÆ (Fróðskaparrit 1988).
• La feroaj baladoj (Literatura Foiro 132/1991).
• Esperanto (Málting 1/1991).
• Navnháttur ella lýsingarháttur í føroyskum (Málting 3/1991).
• La Feroa lingvo (La jaro 1992).
• Umsetingarmaskinur (Málting 4/1992).
• Hin ósakliga málvilluleiðin (Málting 5/1992).
• Kongruens i færøsk (The Nordic Languages and Modern Linguistics 7,I. 1992).
• Málbrigdi (Fjúrtandi 27.10.1990-20.10.1993).
• Hugtøk og heiti (Málting 11/1994).
• Tolsøgn ella ávirki (Málting 17/1996).
• Ljóðglopstreinging (Málting 18/1996).
• Skúlabyrjan – Føroyskir bókstavir (Skúlablaðið 1/1997).
• Hvørsfall (Málting 23/1998).
• Høvuðssagnorð (Málting 25/1999).
• Esperanto (á heimasíðu hjá Málstovuni, www.fmd.fo 2001).
• Umljóð (Málting1/2002).
• „Í gjár“ (Málting1/2002).
• Eitt kis (Málting1/2002).
• Setningsgreining – „Sleppið næmingum undan hugtaksfløkjuni“ (Skúlablaðið 2/2002).
• Eitt sindur um Bukkutátt (Eivindarmál 2002)
• Kristindómur og fordómur (Dimmalætting og Sosialurin 16-17.okt. 2002)
• Okkurt spinnandi galið (Skúlablaðið 7/2003
• Støðan hjá føroyskum í føroyska útbúgvingarverkinum (Skúlablaðið 4/2004)
• Føroyskur dansur fyri eini øld síðan (Dimmalætting 28.10.2005)
• Fyri skúlaaldur (Pedagogblaðið 1/2007)
• Ein upprunafrøðilig tilhugsan (Fróðskaparrit 54/2006)

Handrit

• Illion (hjá Bókadeild Føroya Lærarafelags).

Heiður

• 1977 M.A.Jacobsens heiðursløn fyri yrkisbókmentir
• 1986 Heiðurslimur í felagnum Sverige – Färöarna
• 2000 Sømdargáva úr Grunni Kristjans á Brekkumørk

Ávísing úteftir

• Minningarorð um skúlamannin Jeffrei Henriksen, sum fór um sýn 27. novembur, jn.fo, 19. februar 2019