Fólkakirkjan

Frá Wikipedia, hin frælsa alfrøðin
Gamla Gøtu kirkja.

Fólkakirkjan er almenna kirkjan í Føroyum, og tað viðførir millum annað, at tað er læra fólkakirkjunnar, ið verður lærd næmingum í fólkaskúlanum. Eisini byrjar tingsetan á Ólavsøku við at landsins politikarar og prestar fara til gudstænastu í Havnar kirkju. Fólkakirkjan er evangelisk-luthersk.

Flestu føroyingar eru í fólkakirkjuni, tó at grundlógin í 1849 tryggjaði trúarfrælsi. Í Føroyum eru 14 prestagjøld og 20 prestar. Fjórða hvørt ár er kirkjuráðsval. Ráðið hevur rættiliga stórar heimildir. Tað velur prest, klokkara, dekn og urguleikara. Tað ansar eftir, at kirkjan verður hildin í góðum standi, og gevur loyvi til sangframførslur og tónlistaframførslur í kirkjuni.

Søga[rætta | rætta wikitekst]

Í 1963 varð próstaembætið avtikið, og varabispur settur í staðin. Í 1990 gjørdust Føroyar sjálvstøðugt bispadømi, og bispurin ovasti myndugleiki kirkjunnar. Ólavsøkudag 2007 varð Fólkakirkjan yvirtikin.

Prestar[rætta | rætta wikitekst]

Fróðskaparsetur Føroya hevur fyrireikandi prestaútbúgving. Flestu prestarnir fáa endaliga útbúgving á lærda háskúlanum í Århus, Keypmannahavn ella Reykjavík.

Læra[rætta | rætta wikitekst]

Altargangur[rætta | rætta wikitekst]

Barnadópur[rætta | rætta wikitekst]

Barnadópur verður praktiseraður í Fólkakirkjuni. Børn og vaksin, sum verða doypt í kirkjuni, gerast limir í fólkakirkjuni. Børnini verða borin til doypifuntin inni í kóri, har prestur doypir tey. Tá eitt barn fer til dópin, hevur tað fleiri gummur og gubbar - hesi eru oftast familja og vinir hjá foreldrunum. Formliga er uppgávan hjá gudforeldrum at hava ábyrgdina av kristnu uppalingini hjá barninum, skuldi so borið á, at foreldrini fella frá, áðrenn barnið er konfirmerað. Tó er tað ofta eisini so, at forvæntað verður, at gummur og gubbar taka seg eitt sindur eyka av barninum í tímiliga lívinum, geva jóla- og føðingardagsgávur o.s.fr. Formliga treytin fyri at kunna gerast gumma ella gubbi er vanliga, at man tilhoyrir fólkakirkjuna og er konfirmeraður. Frávik verða tó viðhvørt gjørd frá hesi reglu.

Konfirmatión[rætta | rætta wikitekst]

Brúdleyp[rætta | rætta wikitekst]

Jarðarferð[rætta | rætta wikitekst]

Trúarjáttanir og játtanarrit[rætta | rætta wikitekst]

Prestagjøld[rætta | rætta wikitekst]

Høvuðsgrein: Prestagjøld í Føroyum Øll, sum eru í fólkakirkjuni, eru í einum kirkjuliði í einum prestagjaldi. Í einum prestagjaldi er ein kirkja ella fleiri. Hvør kirkja hevur kirkjuráð, klokkara, dekn og urguleikara. Prestagjøldini í føroysku Fólkakirkjuni eru 14 í tali:

  • Norðoya eystara prestagjald.
  • Norðoya vestara prestagjald.
  • Nes prestagjald.
  • Glyvra prestagjald.
  • Fuglafjarðar prestagjald.
  • Eiðis prestagjald.
  • Sjóvar prestagjald.
  • Norðurstreymoyar prestagjald.
  • Suðurstreymoyar eystara prestagjald.
  • Suðurstreymoyar vestara prestagjald.
  • Vága prestagjald.
  • Sandoyar prestagjald.
  • Suðuroyar norðara prestagjald.
  • Suðuroyar sunnara prestagjald.

Kirkjur í Føroyum[rætta | rætta wikitekst]

Høvuðsgrein: Kirkjur í Føroyum

Keldur[rætta | rætta wikitekst]

Slóðir úteftir[rætta | rætta wikitekst]

Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons logo
Sí miðlasavnið