Christian Matras

Christian Matras.

Christian Matras (f. 7. desember 1900 í Viðareiði - d. 16. oktober 1988 í Tórshavn) var føroyskur yrkjari og málfrøðingur.

Lívsleið

Føddur og uppvaksin á Viðareiði, fór hann ungur til Havnar at ganga í realskúla og haðani til Danmarkar í studentaskúla. Í 1928 gjørdist hann magistari í norrønari málfrøði. Seinni gjørdist hann doktari og professari. Hann flutti aftur til Føroya í 1965 og var leiðari á Føroyamálsdeildini á Fróðskaparsetrinum. Matras var virkin á mongum økjum. Umframt at vera nýskapandi yrkjari og framúr góður týðari, var hann málfrøðingurin, ið legði dygga grund undir føroyskt orðabókaarbeiði. Kristjan á Brekkumørk legði mangar týdningarmiklar vísindaligar útgávur til rættis.

Útbúgvar og størv

• 1928 - Magistaraprógv í norrønari málfrøði
• 1933 - Dr. phil.
• 1965 - 71 Leiðari av Føroyamálsdeild Fróðskaparsetursins

Heiðurslønir

• 1980 - Bókmentavirðisløn M.A. Jacobsens fyri fagrarbókmentir.

Útgivið

• 1921 - Jonathan Swift: Ferð Gullivers til Pinkulinganna (týðing)
• 1926 - Grátt, kátt og hátt (yrkingar)
• 1927-28 Føroysk-donsk orðabók. Saman við M. A. Jacobsen
• 1930 - Føroysk fólkanøvn. Saman við M. A. Jacobsen
• 1931-35 - Varðin (ritstjóri: bd. 11-15)
• 1932 - Stednavne paa de færøske Norðuroyar. (Doktararitgerð)
• 1933 - Heimur og heima (yrkingar)
• 1934 - Føroyskur skaldskapur í úrvali I-III. Saman við M. A. Jacobsen og H. A. Djurhuus
• 1934 - Lítil brævabók. Saman við M. A. Jacobsen og Thorstein Petersen
• 1935 - Føroysk bókmentasøga
• 1939 - Føroysk lesibók II. Saman við M. A. Jacobsen og H. A. Djurhuus
• 1939 - Thomas Kingo: Songkórið andliga (týðing)
• 1939 - Svabos færøske Visehaandskrifter (útg.)
• 1940 - Úr leikum og loyndum (yrkingar)
• 1941-51 Føroya kvæði, bd. I-IV (útg.)
• 1943 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Nordiske kroniker (ritstj.)
• 1943 - Svabos Glossar til færøske Visehaandskrifter (útg.)
• 1945 - Robert Burns: Yrkingar (týðing)
• 1945-52 Útiseti (ritstjóri saman við Karsten Hoydal)
• 1950 - Ættmenn uttanlendis
• 1951 - Ferð Gullivers til Pinkulingalands. 2. útg. (týðing)
• 1951-53 J. H. Schrøters optegnelser af Sjúrðar kvæði (útg.)
• 1958 - Færøerne/Føroyar, bd. 1-2 (ritstjóri)
• 1965 - Yrkingar 1917-45
• 1966-70 J. C. Svabo: Dictionarium Færoense, bd. 1-2 (útg.)
• 1970 - Bygd og hav (yrkingar)
• 1972 - Á hellu eg stóð (yrkingar)
• 1972 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Barba og harra Pál (týðing)
• 1973 - Evangelium Sankta Matteusar, bd. 1-2 (útg.)
• 1973 - Nøkur mentafólk
• 1973-74 Varðin (ritstjóri: bd. 41-42)
• 1975 - Av Viðareiði (yrkingar)
• 1975 - Leikur og loynd. Fullfíggjað útgáva av egnum yrkingum og týddum
• 1975 - William Heinesen: Degningsvindar (týðing)
• 1976 - William Heinesen: Himinin brosar (týðing)
• 1976 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Dýrmæta lív (týðing)
• 1976 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Tíðargreinir 1925-1937 (týðing)
• 1977 - F. D. Voltaire: Candide ella besti heimur (týðing)
• 1978 - Úr sjón og úr minni (yrkingar)
• 1978 - Albert Camus: Pestin (týðing)
• 1981 - Nýggjar týðingar (yrkingar)
• 1981 - Upp í lógvan av ørindum / En håndfuld vers (yrkingar)
• 1982 - Lucian Blaga: Tólv yrkingar (týðing)
• 1983 - Anatole France: Steikarahúsið við Drotning Gásafót (týðing)
• 1988 - J. H. O. Djurhuus: Yrkingar 1898-1948. (ritstj.)

Á netinum

• Frá framsýning á Føroya landsbókasavni 2000: "Chr. Matras 100 ár". 2013-07-01. Talgilda eintakið, gjørt eftir tí talgilda frumeintakinum , varð goymt í skjalasavni á netinum tann 2013-07-01. http://archive.today/o05l1.