Jóansøka

Tríggjar pisur í Vági.

Jóansøka (á donskum Sankt Hans) er høgtíð á miðsumri, 24. juni. Jóansøka eitur eftir Jóhannesi Doyparanum í Bíbliuni. Sambært Lukasar evangelium kap. 1, v. 36 var Jóhannes 6 mánaðir eldri enn Jesus, og soleiðis er føðingardagurin ásettur til 24. juni.

At stevna verður hildin í Suðuroynni er ikki so gamal siður; byrjanin til jóansøku varð, at suðringar í 1923 avgjørdu at halda ólavsøku á Tvøroyri. Møguliga komst hetta av, at arbeiðsgevarum ikki dámdi, at stórur partur av arbeiðsstyrkini rýmdi til Havnar í fleiri dagar á hvørjum ári. Árið eftir, í 1924, broyttist tíðspunktið fyri jóansøkuni kortini til síðst í juni, samstundis sum danir halda Skt. Hans.

Jóansøka verður hildin sum bygdastevna í Suðuroy 24. juni ella nærmasta vikuskifti beint eftir 24. juni. Vanliga er Jóansøkan seinasta vikuskifti í juni. Eins og fleiri av hinum summarstevnunum í Føroyum er kappróður ein týðandi partur av stevnuni. Stevnan verður hildin annaðhvørt ár í Vági (líka ár) og annað hvørt ár á Tvøroyri (ólíka ár).

Vanligt er, at nýfloygdar pisur fara á Jóansøku at hátíðarhalda prógvið og annars vera saman eina seinastu ferð. Pisufundur plagar eisini at vera fríggjadagin á Jóansøku.

Í 2006 varð fyrsti Jóansøkufestivalurin hildin, tað var tónleikatiltak á Jóansøku. Seinastu árini hevur hann tó bert verið hildin á Tvøroyri.

Jóansøkumyndir

• 
  Kappróður á Jóansøku á Tvøroyri 27. juni 2009.
• 
  Kappróður á Jóansøku í Vági 26. juni 2010.
• 
  Tvøroyrar Hornorkestur spælir til Jóansøku setanina í Vági 2010.

Keldur

• Ólavsøkan, ið gjørdist jóansøka. Í: Myndablaðið NÚ, nr. 4, 1984

Slóðir úteftir

• RSF.fo, heimasíðan hjá Róðrarsambandi Føroya
• Suðuroyar Kunningarstova
• Vágs Kommuna
• Tvøroyrar Kommuna