Kinversk tekn
Kinversk skrifttekn (kinesisk) ella Hanzi (kinverskt mál: 漢字 einkult kinverskt: 汉字, pinyin: Hànzì; Hàn-folksins skrifttekn, eisini rópt sinogramm) er eitt sett á fleiri túsund fonetiskt-piktografiskum teknum, sum verða brúkt fyri at skriva á kinverskum, japonskum og koreanskum, og harumframt eldri sløg av vjetnamesiskum.
Teknsettið er í Teivan, Suðurkorea, Norðurkorea og Japan kent sum ávikavist hancha, hanja, hangul og kanji. Hvørt tekn sær stendur fyri eitt stavilsi. 30% av teknunum sum verða nýtt dagliga eru einstavilsisorð. Restin er fleirstaviliesorð har týdningurin av teknunum avhongur av, hvørjum tekni/teknum tað stendur saman við. Tey flestu orðini krevja tvey tekn fyri at kunna verða søgd.[1]
Umframt teir regionalu variantarnir, verður tað eisini skilt millum tvey sett av teknum, eitt siðbundi og eitt einkult sett, sum ofta hevur færri pennastrok pr. tekn. Tað siðbundnað settið verður í dag brúkt í Teivan og eisini í størri mun í Hongkong, meðan tað einkla settið av teknum alment er standard í meginlands-Kina, og hjá kinverjum, sum búgva í Singapor og Maleisia.
Søgulig menning
[rætta | rætta wikitekst]Arkaiskt | Seglskrift | Siðbundið Hànzì | Einkult Hànzì | Pīnyīn | Týðing |
人 | — | rén | Maður/menniskja | ||
女 | — | nǚ | Kvinna (kvinnulig) | ||
子 | — | zǐ | Barn | ||
日 | — | rì | Sól | ||
月 | — | yuè | Máni | ||
山 | — | shān | Fjall | ||
川 | — | chuān | Á | ||
水 | — | shuǐ | Vatn | ||
雨 | — | yǔ | Regn | ||
竹 | — | zhú | Bambus | ||
木 | — | mù | Træ | ||
馬 | 马 | mǎ | Hestur | ||
鳥 | 鸟 | niǎo | Fuglur | ||
龜 | 龟 | guī | Skjaldbøka | ||
龍 | 龙 | lóng | Dreki |
Keldur
[rætta | rætta wikitekst]- ↑ DeFrancis: The Chinese Language fact and fantasy. "The Monosyllabic Myth"