Wikipedia:Mánaðargreinin/februar 2022
Marilyn Monroe, upprunaliga Norma Jeane Mortenson (1. juni 1926 í Los Angeles – 5. august 1962 í Los Angeles), var eitt ikon í 1950'unum, men tað var ikki fyrr enn tá at hon veruliga fekk umtalu, bleiv kend og gjørdist eitt ikon. Tá ið navnið á Marilyn Monroe verður nevnt, hugsa tey flestu um hana, sum definitiónin av vakurleika, femininiteti og tað, ið nógv søgdu hana at hava, x-factor. Við teimum lívsumstøðum, hon hevði livað ígjøgnum, og, fólkini í hennara lívi, vóru við til at skapað tí 'influence' og 'viljestyrke' sum hon fekk frá teimum, at klára seg. Monroe arbeiddi fyrst við at vera model, síðani fekk hon smáar rollur í ókendum filmun. Tað var ikki fyrr enn í "The Asphalt Jungle" og í "All about Eve" at hon fekk stóra umtalu.
Hon tóktist at vera hendan naiva, eitt sindur býtt blondina, og tað vístist í filmunum, so sum "Gentlemen Prefer Blondes" og "The Seven Year Itch", men tvørturímóti var hon ein klók kvinna sum dámdi væl at lesa litteratur, og dugdi væl við fólki. Hendan verumátan hon brúkti, var við til at skapa eitt image í industrienum. Men áðrenn hon var komin so langt, var hon bert ein vanlig genta ið æt Norma Jeane Mortensen Baker. Mamma Monroe, Gladys Baker, ið hevði verið ein vøkur kvinna eins sum hon, var sinnisjúk, eins sum hennara egna móður, Della Baker, ið var omman hjá Marilyn. Ígjøgnum uppvøksturin hevði Norma Jeane búð hjá einari kristnari familju, Bolender. Fleiri ár seinni, tá ið Norma enn var ein smágenta, gjørdi mamma hennara krav uppá at fáa dóttir sína aftur, og við tí hendingini møtti Marilyn (Norma Jeane) ein vigtigan persón, sum fór at vera við til at vekja hennara interessu fyri sjónleiki, vinkonan hjá mammuni, Grace McKee.