Jósef Stalin

Jósef Stalin (1943)

Jósef Stalín (russiskt: Ио́сиф Виссарио́нович Ста́лин) føddur sum Iosif Vissarionovitj Dzjugasjvili (Иосиф Виссарионович Джугашвили) á russiskum og Ioseb Djughasjvili (იოსებ ჯუღაშვილი) á georgiskum (føddur 18. desember 1878 í Gori í Georgia, deyður 5. mars 1953) var ein sovjetiskur, kommunistiskur statsleiðari og einaræðisharri. Hann var statsleiðari í 30 ár. Tað var Lenin, ið gav honum kelinavnið Stalin, ið merkir Stálmaðurin. Hann gjørdist limur í Sosialistaflokkinum hjá Bolsjevikkunum í 1904. Í 1912 stovnaði hann blaðið Pravda. Hann gjørdist fyrsti aðalskrivarin í Kommunistaflokki Sovjetsamveldsins í 1922 og í 1924 yvirtók hann leiðsluna sum einaræðisharri eftir at Lenin doyði. Hann stýrdi Sovjetsamveldinum og var ein av heimsins máttmiklastu monnum til hann doyði í 1953. Stalin læt standmyndir av sær sjálvum reisa kring um í stórveldinum. Undir hansara leiðslu gjørdist Sovjetsamveldið eitt av heimsins størstu ídnaðarsamfeløgum, og í 1941-45 førdi hann kríggj móti Týsklandi og spældi ein týðandi leiklut í sigrinum hjá teimum sameindu móti Ásarveldunum.