Leypár

Leypár er kalendaraár, sum er 1 dag longri enn hini árini; tað verður eisini nevnt skotár. Eyka dagurin verður settur inn í februar, sum tá hevur 29 dagar. Tá leypár er, verður 24. februar nevndur leypársmessa.

Eitt leypár er sostatt eitt ár við 366 døgum í gregorianska kalendaranum í mun til teir vanligu 365 dagarnar.

Eitt ár er leypár, um árstalið kann býtast við 4, men ikki við 100; tá árstalið kann býtast við 400, er tað kortini leypár. Soleiðis var ár 1900 ikki leypár, meðan 2000 var. Eftir hesari reglu vera 97 leypár fyri hvørji 400 ár, og árið verður í miðal 36597/400 dagar ella 365,2425 dagar, meðan miðalsólárið er 365,2422 dagar. Tað er so mikið neyvt, at tað ganga 3571 ár, áðrenn kalendarin er eitt samdøgur skeivur.

Endamál

Leypárið er sett inn fyri at tryggja, at kalendarin liggur fastur í mun til árstíðirnar. Við fastari longd á árinum uppá 365 dagar hevði várjavndøgur flutt seg næstan ein dag hvørji fýra ár. Eftir 400 árum hevði kalendarin verið fluttur 97 dagar í mun til sólarárið. Eftir 730 árum hevði kalendarin verið fluttur so mikið í mun til árstíðirnar, at várið hevði verið í september og heystið í mars. Leypár var longu ásett í julianska kalendaranum frá ár 46 f.Kr.