Sí keldu fyri Brøðrasamkoman

{{Kristindómur}}
'''Brøðrasamkoman''' er vanligt heiti á [[Kristindómur|kristnari]] [[leikmaður|leikmanna]] [[vekingarrørslur|vekingarrørslu]] í [[Føroyar|Føroyum]]. Brøðrasamkoman er í dag tann størsta [[Kristindómur|kristna]] [[samkoma|samkoman]] uttanfyri [[Fólkakirkjan|fólkakirkjuna]] við [[samkomuhús|samkomuhúsum]] í flestu størru bygdum, td. [[Ebenezer]] í [[Tórshavn|Havn]], [[Betesda]] í [[Klaksvík]], [[Berøa]] í [[Saltangará]], [[Hebron]] á [[Argir|Argjum]] og Bethel í Vági. Íalt hevur samkoman eini 30 samkomuhús í størri og smærri bygdum um alt landið, tey flestu við [[Bíblian|bíbilskum]] navni, umframt at onkur samkoma heldur til í leigaðum hølum, td. samkoman [[Lívdin]] í [[Hoyvík]]. Brøðrasamkoman hevur ongan skrásettan limaskap, men fevnir helst um eini 12% av fólkatalinum í Føroyum, í støðum upp til 40%. Hvør bygdasamkoma er sjálvstøðug, og rørslan er ikki skipað í  [[landsnevnd]] ella líknandi. Ongin er formliga settur í starv í samkomuni. Rørslan hevur ongan [[prestur|prest]] at leiða [[samkomufundur|samkomufundirnar]] ella at prædika.

== Læra ==
Brøðrasamkoman hevur ikki nakra [[trúarjáttan]], men læran er í samsvari við [[apostólska trúarjáttanin|apostólsku trúarjáttanina]]. Brøðrasamkoman uppfatar menniskjað sum syndugt, og tí má tann einstaki “venda um” og “verða frelstur”. [[Dópur|Dópurin]] er fyrst og fremst ein játtan og ein vitnisburður eftir at ein er frelstur. Í mun til aðrar vekingarrørslur leggur brøðrasamkoman dent á, at frelsan er “ævig”, tað vil siga, at hon kann ikki missast aftur.
Rørslan leggur dent á ikki at taka sær onnur heiti enn tey, sum verða nýtt í [[Nýggja Testamenti]] um tey kristnu, og haðani kemur heitið brøður ella brøðrasamkoman. Tey, ið hoyra til rørsluna verða á manna munni ofta eisini nevnd [[baptistar]], og sipar hetta til dópsfatanina, at rørslan bert doypir fólk, sum sjálvi kunnu játta sína trúgv og svara fyri sín dóp. Dópur fer tí vanliga fram frá uml. 10 - 12 ára aldri og uppeftir. Dópur í brøðrasamkomuni fer altíð fram við, at tann doypti verður koyrdur heilt undir í vatni; brøðrasamkoman viðurkennir ikki [[barnadópur|pinkubarnadóp]].

== Søga ==
Brøðrasamkoman er ein grein av eini rørslu, sum byrjaði í [[Dublin]] í [[Írland|Írlandi]] umleið [[1825]]. Fyrsta stóra samkoman var tó í [[Plymouth]] í suður [[Ongland|Onglandi]], og haðani hevur rørslan fingið heitið [[Plymouth Brethren]]. Rørslan fór tíðliga í tveir høvuðspartar, kallaðir opnir brøður ([[open brethren]]), og lokaðir brøður ([[exclusive brethren]]). Samkoman breiddi seg um miðja 19. øld um [[Bretland]], og í [[1865]] bar [[Skotland|skotski]] trúboðarin [[William Gibson Sloan|William Gibson Sloan]] (f. [[1838]]) opnu greinina av rørsluni úr [[Hetland|Hetlandi]] til [[Føroyar|Føroya]]. Í [[1879]] búsettist [[William Sloan]] í [[Tórshavn|Havn]] – [[Sloans hús]] við [[Tinghúsvegur|Tinghúsvegin]] ber navn eftir hann –  og í [[1879]] var fyrsta samkomuhúsið hjá Brøðrasamkomuni bygt við [[Tinghúsvegin]] í [[Tórshavn|Havn]], á leið har [[Havnar Bio]] er nú. Árið eftir vóru tey fyrstu [[Dópur|doypt]]. Fyrst í [[1890-unum]] var eisini ein lítil samkoma í [[Miðvágur|Miðvági]]. Síðani kom stígur í, men eftir aldamótið vendi gongdin. Umleið [[1906]] byrjaðu samkomur á [[Viðareiði]], í [[Skálavík]] og í [[Hvalba]], og árini eftir byrjaðu samkomur í fleiri bygdum, td. [[Porkeri]], [[Vágur|Vági]], [[Tvøroyri]], [[Sørvágur|Sørvági]], [[Gásadalur|Gásadali]] og í [[Hestur|Hesti]]. Tað er hesi árini, at brøðrasamkoman festir seg í [[Føroyar|Føroyum]]. Næsta stigið í gongdini er í tveimum: 2 ungir [[trúboðari|trúboðarar]] byrja fulltíðar trúboðaratænastu í Føroyum umleið [[1915]] - [[1917]]: [[Victor Danielsen]] úr [[søldarfjørður|Søldarfirði]] og [[Andrew W. Sloan|Andrew Sloan]] úr Havn, sonur William Sloan. Teir ferðast dúgliga bygd úr bygd og halda møti, og hetta gjørdist teirra lívsstarv. Hin tátturin er, at menn fara at halda møti um borð á [[slupp|sluppunum]] – ofta saman við monnum frá [[heimamissiónin|Heimamissiónini]]. Hesa tíðina upp til seinna kríggið byrja samkomur í fleiri bygdum, td. [[Klaksvík]], [[Leirvík]], [[Fuglafjørður|Fuglafirði]], [[Toftir|Toftum]], [[Eiði]] og [[Søldarfjørður|Søldarfirði]]. 
Frá umleið [[1950]] tykist stóri vøksturin hjá rørsluni at minka nakað. Rørslan fylgir tó við broyttum bústaðarmynstri, og í [[1960-árini|1960-unum]] byrjaði samkoman í Berøa í [[Saltangará]], og umleið ár [[2000]] byrjaði samkoman [[Lívdin]] uppi í [[Hoyvík]]. Í [[1973]] byrjaði samkoman [[Kristnastova]] millum [[Føroyar|føroyingar]] í [[Keypmannahavn]], og nøkur ár seinni byrjaði samkoman [[Malta]] í [[Hirtshals]], fyrst serliga sum ein [[sjómansmissión]]. Í [[1967]] bygdi Brøðrasamkoman [[leguhús|leguhúsið]] [[Zarepta]] í [[Vatnsoyrar|Vatnsoyrum]]. Har eru legur fyri ymsar aldursbólkar og áhugabólkar alt summarhálvárið umframt styttri legur flestu vikuskiftini á vetri eisini. 
Brøðrasamkoman hevur gingið á odda í at nýta [[Føroyskt (mál)|føroyskt mál]] í samkomuhøpi. Serliga [[Victor Danielsen]] var undangongumaður og umsetti [[Bíblian|Bíbliuna]] til [[Føroyskt (mál)|føroyskt]], umframt at hann yrkti og umsetti einar 900 sálmar og 20 bøkur til føroyskt. Brøðrasamkoman er virkin í trúboðan. Einir 50 [[Føroyar|føroyingar]] eru um allan heim sum trúboðarar frá brøðrasamkomuni. Brøðrasamkoman hevur serliga seinnu árini eisini verið virkin í sosialum arbeiði, eitt nú við at savna inn klæði og annað at senda til [[Eysturevropa]] – tey seinastu árini serliga til [[Rumenia]].

== Samkomur ==

*Betesta, í Klaksvík<ref>[http://betesda.fo/ Besesda.fo]</ref>
*Ebenezer, í Tórshavn<ref>[http://www.ebenezer.fo/ ebenezer.fo]</ref>
*Lívdin, í Hoyvík<ref>[http://www.livdin.fo Livdin.fo]</ref>
*Siloa, Fuglafjørður<ref>[http://www.siloa.fo/ siloa.fo]</ref>
*Hebron, á Argjum<ref>[http://www.hebron.fo/ hebron.fo]</ref>
*Hebron, í Leirvík<ref>[https://fo-fo.facebook.com/pages/Hebron-%C3%AD-Leirv%C3%ADk/241663729201799 Hebon í Leirvík, Facebooksíða]</ref>
*Filadelfia, í Gøtu<ref>[https://fo-fo.facebook.com/pages/Filadelfia-%C3%AD-G%C3%B8tu/373486683190 Filadelfia í Gøtu, Facebooksíða]</ref>
*Nazaret, í Kaldbak<ref>{{Cite web |url=http://www.evr.fo/samkomur/103-nazaret-kaldbak.html |title=Nazaret í Kaldbak, Facebooksíða |accessdate=2015-05-16 |archive-date=2016-03-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307151625/http://www.evr.fo/samkomur/103-nazaret-kaldbak.html |dead-url=yes }}</ref>
*Kedron, í Sørvági
*Gideon, í Vestmanna
*Zion, á Sandi
*Vitnið, í Hvalba
*Salem, á Tvøroyri
*Betania, í Porkeri
*Bethel, í Vági
*Betania, í Sumba
*Salurin, á Kirkju
*Smyrna, í Svínoy
*Saron, á Viðareiði
*Hermon, í Norðdepli
*Salurin, í Kunoy
*Malta, í Mikladali
*Mizpa, á Eiði
*Bet-Kar, við Ljósá
*Elim, í Søldarfirði
*Berøa, í Runavík
*Nebo, á Toftum
*Nerija, á Skála
*Zion, í Kollafirði
*Samkoman í Marknagil, Tórshavn

== Tilfar == 
*[http://www.livdin.fo Lívdin, Hoyvík]
*[http://www.ebenezer.fo Ebenezer, Tórshavn]
*Berghamar, Sigurð: - men Gud gav vøkst. Forlagið Afturljóð, Tórshavn 1992.
*Fossing, Henrik: Færøernes Kirkehistorie fra ca 1900 – 1946, Ritgerð við Århus Universitet 1975.
*Hansen, Gerhard: Eindarmentan føringa og vekingarrørslurnar, Emil Thomsen, Tórshavn 1987 (s. 171 – 202)
*Wolles, Óli: Brødremenigheden på Færøerne 1865 – 1930, Serritgerð við Århus Universitet 1993.

== Keldur ==
{{Reflist}}

== Slóðir ==
*'''Yvirlit yvir samkomur hjá Brøðrasamkomuni''': [http://www.evr.fo/samkomur-og-stovnar.html evr.fo[]] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150210142458/http://evr.fo/samkomur-og-stovnar.html |date=2015-02-10 }}

[[Bólkur:Brøðrasamkoman|*]]
[[Bólkur:Átrúnaður]]