Munurin millum rættingarnar hjá "Ídnaðarkollveltingin"
EileenSanda (kjak | íkøst) Setti mynd inn |
s r2.7.2+) (bottur leggur aftrat: ast:Revolución industrial |
||
Linja 25: | Linja 25: | ||
[[Bólkur:Søga]] |
[[Bólkur:Søga]] |
||
⚫ | |||
[[af:Industriële Revolusie]] |
[[af:Industriële Revolusie]] |
||
[[als:Industrielle Revolution]] |
[[als:Industrielle Revolution]] |
||
[[an:Revolución industrial]] |
|||
[[ar:ثورة صناعية]] |
[[ar:ثورة صناعية]] |
||
[[ |
[[ast:Revolución industrial]] |
||
[[az:Sənaye inqilabı]] |
[[az:Sənaye inqilabı]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[be:Індустрыяльная рэвалюцыя]] |
[[be:Індустрыяльная рэвалюцыя]] |
||
[[be-x-old:Індустрыяльная рэвалюцыя]] |
[[be-x-old:Індустрыяльная рэвалюцыя]] |
||
[[bg:Индустриална революция]] |
[[bg:Индустриална революция]] |
||
⚫ | |||
[[bs:Industrijska revolucija]] |
[[bs:Industrijska revolucija]] |
||
[[ca:Revolució Industrial]] |
[[ca:Revolució Industrial]] |
||
Linja 42: | Linja 42: | ||
[[da:Den industrielle revolution]] |
[[da:Den industrielle revolution]] |
||
[[de:Industrielle Revolution]] |
[[de:Industrielle Revolution]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[el:Βιομηχανική επανάσταση]] |
[[el:Βιομηχανική επανάσταση]] |
||
[[ |
[[en:Industrial Revolution]] |
||
[[eo:Industria revolucio]] |
[[eo:Industria revolucio]] |
||
[[ |
[[es:Revolución Industrial]] |
||
⚫ | |||
[[eu:Industria Iraultza]] |
[[eu:Industria Iraultza]] |
||
[[ext:Revolución Endustrial]] |
|||
[[fa:انقلاب صنعتی]] |
[[fa:انقلاب صنعتی]] |
||
⚫ | |||
[[hif:Industrial Revolution]] |
|||
⚫ | |||
[[fr:Révolution industrielle]] |
[[fr:Révolution industrielle]] |
||
[[fy:Yndustriële Revolúsje]] |
[[fy:Yndustriële Revolúsje]] |
||
[[ga:Réabhlóid Thionsclaíoch]] |
[[ga:Réabhlóid Thionsclaíoch]] |
||
⚫ | |||
[[gd:Tionndadh-gnìomhachais]] |
[[gd:Tionndadh-gnìomhachais]] |
||
[[gl:Revolución Industrial]] |
[[gl:Revolución Industrial]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[hi:औद्योगिक क्रांति]] |
[[hi:औद्योगिक क्रांति]] |
||
⚫ | |||
[[hr:Industrijska revolucija]] |
[[hr:Industrijska revolucija]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[id:Revolusi Industri]] |
[[id:Revolusi Industri]] |
||
[[is:Iðnbyltingin]] |
[[is:Iðnbyltingin]] |
||
[[it:Rivoluzione industriale]] |
[[it:Rivoluzione industriale]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[jv:Révolusi indhustri]] |
[[jv:Révolusi indhustri]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[kn:ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ]] |
[[kn:ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ]] |
||
⚫ | |||
[[krc:Индустриял революция]] |
[[krc:Индустриял революция]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ku:Şoreşa Pîşesaziyê]] |
[[ku:Şoreşa Pîşesaziyê]] |
||
[[la:Industriae conversio]] |
[[la:Industriae conversio]] |
||
⚫ | |||
[[lt:Pramonės perversmas]] |
[[lt:Pramonės perversmas]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[mk:Индустриска револуција]] |
[[mk:Индустриска револуција]] |
||
[[ml:വ്യവസായ വിപ്ലവം]] |
[[ml:വ്യവസായ വിപ്ലവം]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[mr:औद्योगिक क्रांती]] |
[[mr:औद्योगिक क्रांती]] |
||
[[ms:Revolusi Perindustrian]] |
[[ms:Revolusi Perindustrian]] |
||
⚫ | |||
[[mwl:Reboluçon Andustrial]] |
[[mwl:Reboluçon Andustrial]] |
||
⚫ | |||
[[my:စက်မှုတော်လှန်ရေး]] |
[[my:စက်မှုတော်လှန်ရေး]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[new:औद्योगिक क्रान्ति]] |
[[new:औद्योगिक क्रान्ति]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[no:Den industrielle revolusjon]] |
[[no:Den industrielle revolusjon]] |
||
⚫ | |||
[[oc:Revolucion industriala]] |
[[oc:Revolucion industriala]] |
||
⚫ | |||
[[pnb:صنعتی انقلاب]] |
[[pnb:صنعتی انقلاب]] |
||
[[ps:رغاويز اوښتون]] |
[[ps:رغاويز اوښتون]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[pt:Revolução Industrial]] |
[[pt:Revolução Industrial]] |
||
⚫ | |||
[[ro:Revoluția industrială]] |
[[ro:Revoluția industrială]] |
||
⚫ | |||
[[ru:Промышленная революция]] |
[[ru:Промышленная революция]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[scn:Rivuluzzioni nnustriali]] |
[[scn:Rivuluzzioni nnustriali]] |
||
⚫ | |||
[[si:කාර්මික විප්ලවය]] |
[[si:කාර්මික විප්ලවය]] |
||
[[simple:Industrial Revolution]] |
[[simple:Industrial Revolution]] |
||
[[sk:Priemyselná revolúcia]] |
[[sk:Priemyselná revolúcia]] |
||
[[sl:Industrijska revolucija]] |
[[sl:Industrijska revolucija]] |
||
⚫ | |||
[[sr:Индустријска револуција]] |
[[sr:Индустријска револуција]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[sv:Industriella revolutionen]] |
[[sv:Industriella revolutionen]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ta:தொழிற்புரட்சி]] |
[[ta:தொழிற்புரட்சி]] |
||
[[te:పారిశ్రామిక విప్లవం]] |
[[te:పారిశ్రామిక విప్లవం]] |
||
[[th:การปฏิวัติอุตสาหกรรม]] |
[[th:การปฏิวัติอุตสาหกรรม]] |
||
⚫ | |||
[[tr:Sanayi Devrimi]] |
[[tr:Sanayi Devrimi]] |
||
[[uk:Промислова революція]] |
[[uk:Промислова революція]] |
||
[[ur:صنعتی انقلاب]] |
[[ur:صنعتی انقلاب]] |
||
[[vi:Cách mạng công nghiệp]] |
[[vi:Cách mạng công nghiệp]] |
||
⚫ | |||
[[war:Rebolusyon Industriyal]] |
[[war:Rebolusyon Industriyal]] |
||
[[yi:אינדוסטריעלע רעוואלוציע]] |
[[yi:אינדוסטריעלע רעוואלוציע]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[zh:工业革命]] |
[[zh:工业革命]] |
||
⚫ | |||
⚫ |
Endurskoðan frá 7. apr 2012 kl. 02:01
Ídnaðarkollveltingingin var eitt tíðarskeið frá 1750 til 1850, har stór menning fór fram innan landbúnaðin, samferðslu, framleiðslu, minuarbeiði og innan teknologi. Henda menning byrjaði í Onglandi, men fór síðan víða um í Vesturevropa, Norðuramerika og Japan, og síðan fór henda kollvelting fram um allan heimin og broytti hann.
Fyrra ídnaðarkollveltingin
Fyrsta ídnaðarkollveltingin byrjaði uml. Í 1760, tá ið verksmiðurnar byrjaðu at koma, og fólkini sum livdu úti á landinum, komu til stórbýðirnar at fáa sær arbeiði í teimum nýggju verksmiðunum.
Onnur ídnaðarkollveltingin kom í 1870 tá ið verkmannafeløgini byrjaðu so smátt at koma. Hesi arbeiddu í teimum skitnu og vánaligu verksmiðjunum. Áðrenn næsta ídanðarkollveltingin kom, vóru arbeiðsdagarnir langir og drúgvir og lønin var lítil. Lógir vóru settar í gildi fyri at bøta um viðurskiftini hjá arbeiðarunum, t.d. var bannað børnum undir 9 ár, at arbeiða. Børn, ið arbeiddu í kolanámum skuldu vera 10 ára gomul. Eisini varð ásett, at arbeiðsdagurin skuldi vera 10 tímar. Umleið 1850 bleiv tað fyrsta verkamannafelagið sett á stovn. Verkfall var teirra sterkasta vápn ímóti vánaligu umstøðunum og lítlu lønini. Hettar gjørdi gerandisdagin hjá arbeiðsfólkunum bæði lættari og frægari enn áðrenn.
Umleið 1870 kom ein fíggjarkreppa. Hetta var orsaka av øllum teimum nógvu ídnaðarvørunum, ið komu á marknaðin. Ringt var at sleppa sær av við allar tær gomlu vørurnar, so neyðugt varð at lækka prísin, tí var vinningurin av vørunum alt ov lítil. Hettar gjørdi, at ídnaðarlondini fóru í gongd við at menna tøknifrøðina, so vørurnar kundu gerast bíligari. Bretland, sum hevði verið langt fremst av ídnaðarlondunum, megnaði ikki at fylgja við í kappingini við USA og Týskland um at menna tøknifrøðina.
Onnur ídnaðarkollveltingin
Onnur ídanðarkollveltingin hevði við sær, at umstøðurnar hjá arbeiðandi fjøldini batnaði. Gerandisdagurin gjørdist lættari og fátækradømi minni. Matur varð fluttur úr einum heimsparti í annan. Hesin flutningur var við skipum, ið høvdu serliga kuld alast, so maturin ikki spiltist. Síðani varð vøran flutt í land og send víðari við toki til meginlandið. Ravmagn gav betri orku enn gúvuorka. Hetta hevði við sær, at verksmiður byrjaðu at gera hjálparamboð í hópatali. Londini blivu knýtt tættari av ídanðarkollveltingini, ikki bara tí at tað komu gúvuskip, ið sigldu skjótari í øllum veðri. Tað vóru telegrafurin, telefonin og útvarpið, sum gjørdu, at boð kundu sendast skjótt millum lond. Avleiðingar av ídnaðarkollveltingini eru at síggja allastaðni í dag. Næstan alt, sum vit brúka er gjørt á virkjum, har er tað bæði bíligari, lættari og í nøkrum førum betri vørur. Nøkur dømi kundu verið teldur, sum vit brúka næstan hvønn dag, klæði, bilar o.sfr. Framleiðsla á virkum fer ofta illa við náttúruni. Framleiðslan av vørunum hevur ofta dálkað illa. Eisini verða nógv fólk søgd úr arbeiði, tí maskinurnar klára at gera næstan alt arbeiðið.
Ídnaðarkollveltingin hevur ment heimin til tað hann er í dag, bæði uppá gott og ringt, t.d. so er ídnaðarkollveltingin ein orsøk til okkara nýmótans og framkomna samfelag. Henda seinna ídnaðarkollveltingin gav fólkinum fleiri pengar millum hendurnar og arbeiðandi fólkið byrjaði at fáa fleiri rættindi. Tøknin mentist eisini. Tøknin, sum vit kenna í dag er ein avleiðing av ídnaðarkollveltingini. Tíverri førdi henda seinna ídnaðarkollveltingin eisini stóra dálking við sær. Kol og olja varð nýtt á verksmiðjunum, t.d. brúkti ein vanlig verksmiða tvey tons av koli uppá 15 tímar.
Keldur
- Den industrielle revolution (bók) síða 31-
- Faculy.wcas.northwestern.edu
- heimsøga 2 síða 23-29