Rumenia

România

(Flagg Rumeniu) (Skjaldarmerki Rumeniu)
Tjóðarslagorð:
Tjóðsangur: Deşteaptă-te, române!
Alment mál	Rumenskt
Høvuðsstaður	Bukarest
Presidentur	Traian Băsescu
Forsætisráðharri	Emil Boc
Fullveldi	1877
Vídd  - tilsamans  - vøtn (%)	238,391 km²
Íbúgvar  - tilsamans 2005  - tættleiki	21 714 000 93,7/km²
Gjaldoyra	Leu
Tíðarøki	EET +2
Økisnavn á alnetinum	.ro
Telefonkota	+40

Rumenia er lýðveldi í Evropa. Í norðri hevur Rumenia mark við Ukraina, í eystri við Moldova og Ukraina, í suðri við Bulgaria, og í vestri við Serbia og Ungarn.

Søga

Landið tók loysing frá Turkalandi í 1878, men kríggj hava havt við sær, at landamørkini fleiri ferðir eru flutt síðan tá.

Frá 1965, til hann varð rendur frá og avrættaður í 1989, stýrdi kommuninstaovastin Nicolae Ceauşescu (26. januar 1918 – 25. desember 1989) Rumenia. Hann var eirindaleysur einaræðisharri. Eitt av málum hansara var, at meiri fólk skuldi vera í landinum, og tí eggjaði hann konum at eiga mong børn, men mong vórðu so niðurundirkomin, at tey kundu ikki hava børnini og sendu tey á barnaheim. Summi børn vórðu ættleidd burtur, men enn eru mong børn á barnaheimi.

Fólkið

Í Rumenia eru mong ymisk fólkasløg; fjølmentastir eru rumenar, men har eru eisini ungarar, týskarar og sigoynarar, og við strondina við Svartahav, har ið nú eru mangir frítíðarstaðir, hava turkar og ukreinar búsett seg. Fyrr búði mesta fólkið á bygd og livdi av landbúnaði, men so hvørt ídnaðurin hevur ment seg, eru alt fleiri og fleiri fólk flutt til býirnar at búgva.

Nú á døgum búgva um 250 000 sigoynarar í Rumenia. Fyrr vóru sigoynarar flakkfólk, ið fóru víða um, men nú búgva teir flestu í útryðjunum í býunum og liva til dømis av at selja ross og gamalt jarn. Sigoynarar hava lívliga mentan, og teimum dámar væl dans og tónleik.

Landafrøði

Rumenia er av størstu londum í Evropa. Karpatafjøll eru sum ein ovurstórur bugur suður og eystur ígjøgnum landslutin Transsylvania. Norðan fyri og vestan fyri fjøllini er landsluturin Transsylvania. Lendið sunnan fyri og eystan fyri fjøllini er avbera fruktagott.

Búskapur

Í kollvelting í 1989 varð fyrilitsleysa kommunistsstýrið, ið hevði vanrøkt landið, felt. Síðan kollveltingina eru viðurskiftini batnað, men enn er Rumenia fátækt land, vinnuloysið er stórt og matur ógvuliga dýrur.

• Bukarest (1 928 000)
• Iaşi (318 000)
• Constanţa (307 000)
• Timişoara (307 000)
• Galaţi (299 000)