Hans Egede

Frá Wikipedia, hin frælsa alfrøðin
Hans Egede málaður av Johan Horner.

Hans Egede (1686-1758), eisini kendur sum hin grønlendski trúðboðarin, var prestur og missionerur í tí danska og norska ríkinum. Hann varð føddur og uppvaksin í Norðurnoregi. Foreldur hansara vóru danski embætismaðurin Povel Hansen Egede og norska Kirsten Jensdatter Hind. Hann giftist í 1707 við Gertrud Rasch, sum hann møtti í Grønlandi, og í 1737 við donsku Mettea Dau.

Hans Egede var prestur í Lofoten í Noregi, tá hann hoyrdi um norðbúgvarnir, ið høvdu sett seg niður í Grønlandi og sum man síðani ikki hevði hoyrt nakað fra í fleiri ár. Í 1721 bað hann Frederik IV um loyvi til at fara til Grønlands at gera missionsarbeiði har, tí hann roknaði við, at norðbúgvarnir enn vóru katolikkar. Frederik kongur gav honum partvíst loyvi til at endurseta hjálandarættindir í oynni. Hann leitaði eftir víkingum í Grønlandi í 1721, men fann teir ikki. Hann fann tó inuitarnir og byrjaði at missionera teirra millum. Hann grundleðgi Godthåb, tað sum nú er Nuuk, sum í dag er høvuðsstaðurin í Grønlandi. Í 1724 fingu allir evropearir boð um at fara úr Grønlandi, men Hans Egede og kone hansara valdu at verða verðandi. Í 1733 doyði kona hansara av sótt. Hans Egede varð verðandi í Grønlandi til 1736, og tá hann fór, læt hann son sín Paul Egede verða eftir. Við sær til Danmarkar tók hann døtur sínar og sonin Niels Rasch Egede, sum seinni grundleðgi koloniina Egedesminde. Í 1740 varð hann valdur til biskup í Grønlandi. Hann fekk útgivið eina katekismus til brúks í Grønlandi í 1747. Uttanfyri Nuuk stendur í dag ein stór standmynd av Hans Egede, ið lítur útyvir havið.


Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons logo
Sí miðlasavnið